Identifikacija katastarske parcele | Geosrbija katastar javni pristup

U današnje vreme, zahvaljujući digitalnim servisima, pretraga i identifikacija katastarskih parcela postale su znatno jednostavnije. Geosrbija, kao zvanični geoportal Republike Srbije, omogućava građanima, investitorima i stručnjacima iz oblasti nekretnina brz i efikasan uvid u katastarske podatke. Putem ovog javnog servisa, korisnici mogu besplatno pretraživati katastarske parcele, proveriti vlasništvo, granice i druge relevantne informacije o zemljištu.

U ovom blogu ćemo objasniti kako funkcioniše identifikacija katastarske parcele putem Geosrbija portala, koje informacije možete pronaći i na koji način ovaj alat olakšava planiranje i donošenje odluka u vezi sa nepokretnostima.

Šta je Katastar Nepokretnosti?

Javni i osnovni registar koji predstavlja opštu evidenciju o nepokretnostima i pravima nad njima naziva se katastar nepokretnosti. Katastar nepokretnosti je zvanična evidencija o zemljištu, objektima i pravima nad nepokretnostima u Republici Srbiji. Ova baza podataka obuhvata informacije o katastarskim parcelama, njihovim vlasnicima, vrstama zemljišta, površini, objektima koji se na njima nalaze, kao i o svim pravnim teretima poput hipoteka ili zabeležbi.

Organizacija koja se bavi katastrom nepokretnosti je Republički geodetski zavod. Osnovna svrha katastra nepokretnosti jeste da pruži pravnu sigurnost vlasnicima i korisnicima zemljišta, olakša promet nepokretnosti i omogući efikasno upravljanje prostorom.

Upis u katastar nepokretnosti

Upis u katastar nepokretnosti je ključan korak za sticanje, zaštitu i pravno regulisanje vlasništva nad zemljištem i objektima. Ovaj proces omogućava evidentiranje podataka o nepokretnostima, vlasnicima, pravima i teretima, čime se obezbeđuje pravna sigurnost i olakšava promet nekretnina. 

Zašto je upis važan?

Upis u katastar nepokretnosti ima ključnu ulogu u pravnom i administrativnom procesu koji se odnosi na vlasništvo i prava nad zemljištem i objektima. Bez zvaničnog upisa, vlasnička prava nisu pravno zaštićena, što može dovesti do problema u prometu nekretninama, nesuglasica sa suvlasnicima ili državom, pa čak i do gubitka prava na nepokretnost. Evo nekoliko razloga zašto je upis važan:

• Pravna sigurnost – dokazuje vlasništvo nad nekretninom,

• Mogućnost raspolaganja imovinom – kupovina, prodaja, založno pravo,

• Korišćenje nepokretnosti kao hipoteke – za dobijanje kredita,

• Sprečavanje imovinskih sporova – jasno definisani vlasnički odnosi.

Ko može podneti zahtev za upis?

Zahtev za upis u katastar nepokretnosti može podneti svako ko ima pravni interes da evidentira vlasništvo ili drugo pravo nad nepokretnostima. Zahtev za upis u katastar može podneti:

• Vlasnik nepokretnosti,

• Kupac nekretnine (nakon zaključenja ugovora),

• Naslednik (na osnovu rešenja o nasleđivanju),

• Investitor (kod novih objekata),

• Banke i druge institucije (kada se upisuje hipoteka).

Šta sve može da se upiše u katastar nepokretnosti?

Katastar nepokretnosti evidentira različite vrste prava, objekata i tereta nad zemljištem i građevinama. Upis se može odnositi na:

• Poljoprivredno zemljište

• Građevinsko zemljište

• Šumsko zemljište

• Podzemni građevinski objekti

• Nadzemni građevinski objekti

• Stan

• Garaža

• Poslovni prostor

Šta je Katastarska Parcela?

Katastarska parcela je osnovna katastarska jedinica, koja predstavlja deo zemljišta koji je ograničen određenom granicom i označen jedinstvenim katastarskim brojem, na kom stoji pravo svojine u katastarskoj opštini. Ona može biti građevinsko, poljoprivredno ili šumsko zemljište i predstavlja pravni i prostorni osnov za upis vlasništva i drugih prava.

Katastarska parcela sadrži sledeće podatke:

• Broj parcele – jedinstveni identifikacioni broj u okviru katastarske opštine.

• Opštinu - lokacija parcele na nivou opštine.

• Površinu – ukupnu kvadraturu parcele izraženu u kvadratnim metrima.

• Namenu zemljišta – poljoprivredno, građevinsko, šumsko ili drugo zemljište.

• Vlasničke podatke – informacije o vlasniku ili nosiocu prava korišćenja.

• Prava i terete – hipoteke, službenosti, zabeležbe ili ograničenja.

• Podatke o objektima – ako se na parceli nalazi izgrađeni objekat, katastar beleži njegove osnovne karakteristike.

Katastarski broj parcele

Katastarski broj je broj parcele koji je jedinstven i ne može se promeniti. Njega možete pronaći na sajtu Geosrbija.  Svaka katastarska parcela ima jedinstveni broj koji je dodeljen u okviru određene katastarske opštine. 

Ovaj broj omogućava preciznu identifikaciju parcele i koristi se u svim pravnim, administrativnim i tehničkim evidencijama. Na primer, parcela može imati oznaku „1234/2“, gde prvi deo označava osnovni broj, a deo iza koske („/2“) označava da je parcela nastala deobom veće parcele.

Katastarska opština

Katastarska opština je područje na kom se nalazi katastarska parcela. Opština označava administrativnu oblast u kojoj se parcela nalazi. Svaka parcela pripada određenoj katastarskoj opštini (KO), koja predstavlja precizno definisanu teritorijalnu jedinicu u okviru sistema katastra. Na primer, katastarska parcela može biti zavedena u katastarskoj opštini „Lazarevac“ ili „Zemun“, što ukazuje na njenu tačnu geografsku lokaciju.

Površina Katastarske parcele

Površina katastarske parcele predstavlja njenu ukupnu kvadraturu, izraženu u kvadratnim metrima (m²). Ovaj podatak je ključan za procenu vrednosti zemljišta, obračun poreza, građevinske dozvole i druge pravne postupke. Površina može varirati od malih parcela u urbanim sredinama (npr. 300 m²) do velikih poljoprivrednih ili šumskih kompleksa koji se prostiru na više hektara.

Namena zemljišta (katastarske parcele)

Svaka katastarska parcela ima definisanu namenu prema važećim urbanističkim i prostornim planovima. Postoje različite kategorije zemljišta, uključujući:

• Građevinsko zemljište – namenjeno za izgradnju stambenih, poslovnih, industrijskih ili infrastrukturnih objekata.

• Poljoprivredno zemljište – koristi se za uzgoj useva, voćnjake, vinograde i druge poljoprivredne aktivnosti.

• Šumsko zemljište – prekriveno šumama i koristi se za šumarstvo i ekološku zaštitu.

• Ostale vrste zemljišta – uključuju vode, javne površine, deponije i druge specifične kategorije.

Vlasnički podaci katastarske parcele

Katastar nepokretnosti vodi evidenciju o vlasnicima parcela i nosiocima drugih prava korišćenja. Podaci o vlasništvu uključuju:

• Ime i prezime fizičkog lica ili naziv pravnog lica koje je vlasnik parcele.

• Pravni osnov vlasništva, kao što je ugovor o kupoprodaji, nasleđe, poklon ili sudska presuda.

• Broj udela u vlasništvu – ukoliko parcelu deli više suvlasnika, navodi se njihov vlasnički udeo (npr. ½ ili ⅓).

• Prava korišćenja – u slučaju državnog ili društvenog vlasništva, upisuju se korisnici zemljišta.

Prava i tereti na katastarskoj parceli

Katastarske parcele mogu imati upisana prava trećih lica i različite vrste tereta, uključujući:

• Hipoteke – ako je parcela založena kao garancija za kredit, banka ili druga institucija ima upisano založno pravo.

• Službenosti – određene parcele mogu imati pravo prolaza, pravo korišćenja bunara, elektroenergetske infrastrukture ili drugih resursa.

• Zabeležbe – u slučaju sudskih sporova, nerešenih imovinsko-pravnih odnosa ili drugih ograničenja, u katastarskom listu može postojati napomena o takvim situacijama.

• Zabrana otuđenja i opterećenja – može biti upisana u slučaju kada vlasnik ne može prodati ili založiti parcelu bez posebnog odobrenja (npr. sudska mera ili zaštita kulturnog dobra).

Podaci o objektima na katastarskoj parceli

Ukoliko se na katastarskoj parceli nalazi objekat, katastar evidentira njegove osnovne karakteristike, uključujući:

• Vrstu objekta – da li je reč o stambenoj kući, zgradi, poslovnom prostoru, industrijskom objektu ili nekoj drugoj vrsti gradnje.

• Površinu objekta – ukupna kvadratura objekta, kao i spratnost.

• Legalnost objekta – da li je objekat legalizovan i upisan u katastar ili se vodi kao nelegalna gradnja.

• Namenu objekta – stambena, poslovna, javna, poljoprivredna, industrijska ili druga upotreba.

Kako Pronaći Vlasnika Parcele?

Na sajtu Republičkog geodetskog zavoda Srbije u sekciji “Javni pristup” potrebno je slediti sledeće korake radi identifikacije parcele i njenog vlasnika:

1. Korak: Izaberite opštinu iz padajućeg menija ili upišite tačnu adresu parcele

Prvi korak u identifikaciji katastarske parcele je izbor odgovarajuće opštine iz padajućeg menija ili unos tačne adrese. Ova opcija omogućava precizno lociranje parcele u okviru katastarskog sistema.

Korak: Kliknite na ikonicu desno

Kada izaberete opštinu, ispod će se pojaviti, a zatim je potrebno kliknuti na ikonicu desno.

3. Korak: Unesite adresu parcele

Nakon ovog koraka, pojaviće se novi prozor za unos adrese na kojoj se parcela nalazi. Potrebno je upisati i verifikacioni kod koji će se prikazati.

4. Korak: Pregled rezultata

Nakon što ste kliknuli na dugme prikaži, pojaviće se rezultati pretraživanja i podaci o katastarskoj parceli. Na ovaj način se pronalazi vlasnik i broj parcele. Rezultate pretrage možete videti u tabeli ispod.

Zaključak

Zaključno, katastar nepokretnosti predstavlja ključni alat za pravnu sigurnost i efikasno upravljanje nekretninama. Precizno evidentiranje podataka o parcelama, vlasnicima i pravima omogućava transparentnost u prometu zemljišta, smanjuje mogućnost sporova i olakšava postupke poput kupovine, prodaje ili hipoteke. Upis u katastar je neophodan za sve vlasnike nepokretnosti, a korišćenje modernih alata za pretragu i identifikaciju parcela omogućava bržu i precizniju obradu podataka.

Kredium pomaže korisnicima da pronađu najpovoljnije uslove za stambeno kreditiranje, zahvaljujući svom timu iskusnih savetnika sa dugogodišnjim iskustvom u oblasti finansija. Ukoliko tražite stambeni ili keš kredit, Kredium će besplatno istražiti tržište i pronaći najbolju kamatnu stopu za vas. Takođe, ukoliko ste u potrazi za nekretninama registrujte se danas, Kredium nudi širok asortiman opcija za:

• Prodaju nekretnina | Kredium

• Iznajmljivanje nekretnina | Kredium

Foto izvori

Foto (screenshot) | Republički geodetski zavod 

Foto | Pexels